29 Eylül 2010 Çarşamba

İri gözler tansiyon habercisi

Göz bozukluğunun bebeklikten itibaren başladığını belirten Prof. Dr. Halil Bahçecioğlu, "Çocuklardaki iri göz, doğuştan göz tansiyonu hastalığının en önemli belirtisidir. Bu hastalık, körlüğe bile gidebilir" dedi
Florence Nightingale Göz Bölümü Başkanı Prof. Dr. Halil Bahçecioğlu, çocuklarda göz sağlığıyla ilgili sorularımızı yanıtladı.

Güneş ve ışıkta gözlerini çok açıp kapayan bebeklere, göz muayenesi gerekir mi?
Evet, mutlaka gerekir. Bebeklerde doğuştan glokom yani göz tansiyonu varsa, ışığa baktıklarında gözleri sulanır. Zamanla gözün renkli bölümü iyice beyazlar ve görme sinirinde oluşan aşırı basınç nedeniyle sinirler harap olur. Sonuçta bebeğin gözleri görmez ve kör olur. Kataraktta da gözün kırıcılığını sağlayan mercek, buzlu cam gibi olduğu için gelen ışık etrafa saçılır. Bebek de rahatsız olduğu için gözünü çok sık açıp kapamaya başlar.


DOKTORA GİDİN
Göz bebeğinde görülen hafif beyaz gölgeler neyin habercisidir?
Göz bebeği tamamen siyah olur. Eğer bir beyazlaşma varsa, bu gölge halinde bile olsa bebeğinizde katarakt veya daha kötüsü 'retinoblastom' adı verilen tümör olabilir. En yakın zamanda katarakt operasyonunun yapılması gerekir. Göz tümörleri, çocukluk çağında da görülebilir. Kötü huylu bir tümör olan 'retinoblastom'un en sık görüldüğü dönem üç yaşa kadar olan dönemdir. Ailede retinoblastom öyküsü varsa ve ikinci bir çocuk düşünülüyorsa, mutlaka genetik danışmanlık alınmalıdır. 


İri gözlü doğan bebeklerde iri göz neyin habercisidir?
İri göz, glokom yani doğuştan göz tansiyonu
hastalığının en önemli belirtisidir. Üstelik bu hastalık, her 10 bin bebekten birinde görülür ve körlüğe kadar gidebilir. Bu hastalıkta, göz kahverengiden maviye döner. Bebek ışığa baktığında gözü sulanır, zamanla gözün renkli bölümü iyice beyazlaşır ve bebek kör olur.

ŞAŞILIK GÖZLÜKLE DÜZELİR
Çocuklukta ortaya çıkan şaşılık, aileleri korkutuyor. Şaşılık düzelir mi?
İki aydan sonra obje takibi gelişmeye başlar. Bu dönemden sonra olan her türlü kayma şüphesinde doktora başvurmak gerekir. Çünkü bu şaşılık, hayatı boyunca düzelmeyecek bir görme azlığına yol açabilir. Şaşılık, gözlükle düzeltilebilir. Çocuklar, kendi yaşıtlarına karşı çok gaddar olup, toplum içinde şaşı arkadaşlarıyla dalga geçebiliyorlar. Bu nedenle, okula gitmeden önce ameliyat olmalarını öneriyoruz. Şaşılık ameliyatı için narkoz kullanıyoruz. Yarım saatlik bir ameliyat sonunda, çocuk bir saat dinlenip, evine gidiyor.


YAKINI İYİ GÖRÜRLER
Çocukların televizyonu yakından izlemesi göz bozukluğunun belirtisi mi?
Çocukların çoğu, yakını daha iyi gördükleri için yetişkinlere göre televizyonu daha yakından izlerler. Ancak, bunu göz bozukluğu için bir veri olarak kabul edemeyiz. Onun yerine ailelerin çocuklarının gözbebeklerini incelemelerini öneririz. Doğduktan sonra çocuğun göz bebeğinin renk değişimi çok önemlidir. Eğer göz bebeği sarımtırak olursa tehlikeli bir göz hastalığına işarettir.

Bebeklerde en erken göz muayenesi ne zaman olmalı?
İlk muayene
yenidoğan-1 ay arası, sonra 6 ay-1 yıl arası olabilir.


 YAŞA BAKMIYOR
Katarakta çocuklarda da rastlanıyor mu?
Benim ameliyat ettiğim en küçük hastam iki günlüktü. Kalıtsalsa, bir-iki yaşında bile katarakta rastlıyoruz. Çocukluk döneminde katarakt ameliyatının erken yapılması gerekiyor. Eğer aile, doğum sonrası gözbebeğinde değişiklik görürse doktora başvurmalı.

BEBEĞİN FOTOĞRAFINDAN TÜMÖR TEŞHİSİ YAPILIYOR
Fotoğraf çektirirken bebeklerin gözleri arasında oluşan renk farkları neden kaynaklanır?
Fotoğraf makinesi, aileye yardımcı olan medikal bir alet gibi onları uyarır. Fotoğraf makinesi kaynaklı yansımalar; her iki gözde eşit, kırmızı veya pembe olmalıdır. Eğer farklılık varsa bu, doğumsal katarakt veya göz arkası tümörünün ilk belirtisi olabilir. Tedavide gecikme, görme azlığı veya hayati riskle sonuçlanabilir.


Objeleri takip edemeyen bebeklerde bu sorun, göz bozukluğunun belirtisi midir?
Bebeklerde obje takipsizliği göz bozukluklarının en önemli belirtisidir. Çocukta hipermetrop, miyop, astigmat, katarakt, şaşılık ya da göz tansiyonu yüksekliği olabilir.





BURNA OTURAN GÖZLÜKLER SEÇİLMELİ!
Çocuklar için seçilen gözlük nasıl olmalıdır? Yüze tam mı oturmalı? Tel mi yoksa kemik gözlükler mi tercih edilmeli?
* Burna oturan kelebeksiz gözlükler seçilmelidir.
* Gözlükler, silikon bantlı olmalıdır.
* Çerçevesi büyük olmalı,
sağlamlığı test edilmelidir. Eğer çerçeve küçük olursa, çocuk camın altından ve üstünden bakacağı için gözlük takması ile takmaması bir şey fark ettirmez.
* Tel olan çerçeveler, çabuk yamulduğu için gözlüğün odak noktası değişebilir.
* 18 yaşında, lazer tedavisi ile gözlük kullanma zorunluluğu ortadan kalkabilir.
* Göz kusuru tespit edilen çocukların nasıl ki, ayakkabı numarası değişiyorsa, gözlük numarası da değişecektir. Bu yüzden, 'göz numarası artıyor' dendiğinde, anne babaların korkmamaları ve bu durumu, normal karşılamaları gerekir.


BİR SAAT EKRANA BAKAN ÇOCUK 15 DAKİKA GÖZÜNÜ DİNLENDİRSİN
Üç, dört, beş ve altı yaşında, ilkokulda gözlere ne yapılmalı, nelere dikkat edilmeli?
Üç yaş: Yeni doğan bir çocuk, doğuşta binde 20 kapasiteyle görür. Bir yaşında görüş potansiyeli gelişir ve 50'de 20 oranında bir görüş elde edilir. Üç yaşında ise görüş mesafesi yüzde 100'dür. Daha harfler tanınmadığı için bu yaştaki çocuklarda, obje takibine dikkat edilmesi çok önemlidir.

Dört yaş: Şekillerle çocukların arası iyidir. Bu yaştaki çocuklara uzaktan gösterilen bir cisme karşılık, çocuğun da aynı objeyi tanımlanası istenebilir.
Beş yaş: Çocuklar, bu yaşta televizyona meyilli olurlar. Beş yaşındaki çocuklar kesinlikle bir saatten fazla ekran karşısında olmamalılar. Her bir saatte 15 dakika dinlenmeliler.
Altı yaş ve ilkokul: Çocukta hiçbir göz problemi olmasa dahi göz taramasından geçirilmeli. Böylece, çocuk göz tembelliğinden kurtaracaktır.


YEDİ YAŞINA KADAR GÖZLÜK TAKMAK ŞART!
Bazı çocuklar, gözlüğü kompleks yaparlar. Çocuklarda gözlük kullanmak şart mı?
Yedi yaşına kadar göz tembelliği riski olduğu için hipermetrop, miyop ve astigmatta mutlaka gözlük takılması gerekir. Bu nedenle mutlaka çocuklara yedi yaşına kadar gözlük muayenesi yapılmalıdır. Çocuğun tembel kalan gözleri normal görmez. Ayrıca, derinlik hissi ve üç boyutlu görme kabiliyeti de düşer. Hâlâ çocuklar, okulda tahtayı iyi göremedikleri için öğretmenleri tarafından göz hekimine
gönderiliyor.

Çocuklar kaç yaşından sonra lens takabilir?
Çocuktan çocuğa değişir. Ancak el hijyenine dikkat eden, gece lensini çıkarması gerektiğini bilen çocuklara, 13-14 yaştan itibaren kontakt lens taktırabiliyoruz.

Hiç yorum yok: